CEYD-A

Geliştirilebilir Sanal Asistan Platformu

CEYD-A Nedir?

Yazar: · Yayımlanmış · Güncellendi

CEYD-A,sesli veya yazılı olarak Türkçe anlayıp, yine Türkçe cevap verebilen yapay zeka sistemidir. Android işletim sistemine ait cep telefonu ve tabletler tarafından ücretsiz olarak indirilebilen mobil uygulamadır.İsmini (CE)nker.com (Y)apay Zeka (D)ili (A)sistanı’ndan almıştır. Türkçe’deki Ceyda ismiyle benzerliği bu sebeptendir.
CEYD dili ise bu platform üzerinde gerçekleştirilebilen bir yapay zeka dilidir. Detaylı bilgiye CEYD Dili Nedir? makalesinden ulaşılabilir.

CEYD dilinin “Asistanı”ndan adını alan CEYD-A, şu anda Türkiye’nin kullandığı en popüler Android tabanlı ve yapay zeka destekli mobil asistanı konumunda. 4 milyon* kullanıcıya erişen uygulama, barındırdığı komut havuzu sistemi sayesinde kullanıcıların desteği ile hızla büyüyen bir yapıya sahip.

Hangi ortamda ve cihazlarda çalışabilir?

Android
Android TV
Web Tabanlı Projeler
Akıllı Otomobil
IoT
Tarayıcıda Sesli ChatBot

Android işletim sistemine sahip cep telefonu, Android tablet, televizyon ve navigasyon cihazlarında kullanılabilen bir asistan olan CEYD-A’ yı kısaca “Türkçe sorgulama yapan sesli bir yanıtlama uygulaması” olarak tanımlayabiliriz.  Google Play Market üzerinde, Ücretsiz, Pro, İngilizce ve TV sürümleri bulunmaktadır.
Uygulama dışında, web tabanlı platformlarda ve web tarayıcı üzerinde çalışabilir. https://asistan.ceyd-a.com sitesinde çalışan bir sürüm bulunmaktadır.

 

Firmalar ve Geliştiriciler bu ortamdan nasıl yararlanabilir?

Platform bağımsız hizmetler

Cep telefonlarının yanı sıra web sitesi üzerinden de sesli kullanılabilen uygulamanın, geliştirici firmalar ve akademik çalışmalar için web servis hizmeti de bulunuyor. Bu sayede, isteyen firmaların kendi Siri, Cortana, Google Assistant veya Bixby gibi uygulamaların benzerlerini Android veya Android dışındaki kendi sistemleri için oluşturmaları da mümkün. Hatta CEYD-A’nın Türkçe desteği en iyi sunan servis olduğu düşünülürse çok yakında rakipsiz bir asistan da görülebilir. Ticari kullanım için kota isteğinde bulunulması gereklidir. Akademik geliştirmeler için ücretsiz kota sağlanmaktadır.

Artıları:
  • CEYD-A uygulamasına bağımlı değildir.
  • Platform bağımsızdır.
  • Kendi uygulamanızın içinde CEYD-A'nın sağladığı içerikleri sunabilirsiniz. Doğal Dil İşlemeyi CEYD-A üstlenir ve sizi yükten kurtarır.
Eksileri:
  • CEYD-A sadece cümle yorumlama ve vereceği cevabı sağladığı için ses sentezi ve konuşma algılama entegre edilecek uygulamada yazılmalıdır. 
  • Ses sentezi ve algılama üçünce firmalar tarafından gerçekleştirilir.

Android tabanlı CEYD-A uygulamasına bağımlı hizmetler

CEYD-A'yı kullanıp, kendi sistemleri ile entegre ederek özelleştirmek isteyen firmalar https://web.ceyd-a.com/2019/12/ceyd-a-ile-web-servis-entegrasyonu/ linkindeki yazıdan faydalanabilirler.

Artıları:
  • CEYD-A'nın entegre konuşma algılama ve tanıma yapısı mevcuttur.  Android işletim sistemi tarafından sağlandığı için ses sentezi de yapılabilir.
  • Google Servislerine bağımlı değildir.*
  • Doğal Dil İşleme CEYD-A tarafından üstlenir.
  • Veriler son kullanıcı cihazı üzerindedir. 
  • Cihaz üzerinden direkt çıkış yaptığı için IoT uygulamaları için idealdir. MQTT desteği vardır.
Eksileri:
  • Konuşma algılama ve tanıma CEYD-A üzerinde desteklenmesine rağmen, ses sentezi sisteme entegre 3. parti uygulamalar tarafından gerçekleştirilir.

Web tabanlı sesli asistan hizmeti

Platforma eklediğiniz kurguları kendi web sitenizde bağımsız chatbot hizmeti olarak kullanabilirsiniz. CEYD-A yapısının geniş içeriğini de kullanma imkanınız vardır. Örnek olarak https://asistan.ceyd-a.com sitesini ziyaret edebilir ve onunla sesli sohbet edebilirsiniz. 

Artıları:
  • Firmaya ait web sitesi üzerinde Chrome destekli tarayıcılarda sesli çalışır.
  • Doğal Dil İşleme CEYD-A tarafından üstlenir.

 

Projenin Fikir Oluşumu: Boş vakitleri değerlendirmek için hobi amaçlı ortaya çıkan bu projenin aslında 1980'li yıllara uzanan bir geçmişi var. Ancak teknolojinin donanımsal olarak yeni yeni imkan vermesiyle çalışmalar son senelerde devreye girdi. Internetin devreye girmesi, mobil ve sensörlü cihazlar bu imkanlardan en önemlileriydi.

CEYD-A alt yapısı ile yapılan çalışmalar neler?

Hem akademik dünyada hem de firmaların kendi bünyelerinde Ar-Ge olarak yaptıkları çalışmalar bulunmaktadır. Aşağıdaki linklerde bu çalışmalar ile ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz:

CEYD-A' nın kendi ses tanıma ve konuşma yapısı var mıdır? 

Uygulamanın entegre yerli ses tanıma modülü mevcuttur. Sesli cevaplama hizmeti ve içerik sağlayan hizmetler internet bazlı bağımsız firmalara ait hizmetlerdir. CEYD-A 'nın kendine has konuşma algılama ve tanıma hizmeti vardır. Bunun dışında orta katmanda bulunan dil işleme yapısı ve kendi alt yapısı tamamen kişisel olarak hazırlanmış yerli ve CEYD-A ya özgü bir altyapıdır. Hatta bu altyapı içinde kullanıcıların kendisinin de geliştirebileceği CEYD isminde bir yapay zeka alt yapı sistemi de bulunuyor.

Komple asistan sistemini insan vücudu olarak ele alırsak, CEYD-A kulak ve beyindir. Ağız farklı hizmetlerden sağlanmaktadır.

Alt yapısı

CEYD-A’ nın da bir öğrenme yapısı var. Bir bakış açısına göre derin öğrenme ile örtüşmekte ve de insan etkileşimli bir yapıdadır. Başka bir görüşe göre sürü öğrenmesi (swarm learning) yapısına benzemektedir. Bu yapıyı detaylandırmadan önce derin öğrenme kısaca nedir onu inceleyelim:

Kabaca düşünürsek, Input Layer bölümünde veriler alınmakta, Hidden Layer dediğimiz ortada bulunan gizli katman bölümünde veriler işlenip, Output Layer çıkış bölümünde karar verilmektedir. Gerekirse geri besleme yapılarak gizli katman yine veriden geçirilip daha kararlı bir orta katman sağlanmasına çalışılır.

Derin sinir ağı kavramına uygun algoritmalarla yapılan eğitme işlemine derin öğrenme diyebiliriz. Ona vereceğiniz (IF-THEN-ELSE) gibi sabit kurallardan farklı olarak verilerden yola çıkarak sonucu her seferinde bir yol katederek iyileştirilen ve verilerin yoğunluğuna bağımlı bir sistemdir derin öğrenme.

Şimdi CEYD-A’nın bu bilgiler ışığında benzerliklerine bakalım: CEYD-A sadece kural bazlı komutlardan oluşur gibi görünmesine rağmen, görünen yüz aslında öyle değildir. CEYD-A komutlarını binlerce kullanıcı oluşturur ve bu komutlara belki de “kurgu” olarak tanımlamak en doğru tanımdır.

CEYD-A yapısı için kurgu, içinde çalıştırılabilen kod parçaları bulunan, dış dünya ile veri alışverişi yapıp geri dönüş yapan, kendisini tetikleyen soru kelimesi ve soru şablonu da içeren bir komut yapısıdır.

Yapay Sinir ağları, insan beynindeki sinir hücrelerinden (nöronlar) esinlenmiştir. Yapay Sinir Ağları’ndaki gizli katmandaki bu hücreler esasında bu komutlardır. Bu komutlar, veri alıp cihaza özel değerlere göre değişen çıkış sağlıyorlar ve yine gizli katmandaki diğer komutlarla etkileşiyorlar. Ayrıca her benzer “kurgu”nun katsayıları birbirinden farklı olduğu için koşullar ve parametreler değiştikçe farklı etkileşimler ortaya çıkıyor. Gizli katman dinamik boyuta sahip. Veriler “kurgu”lardan geçtikçe karar bölümüne ulaşana kadar bir yol izliyor ve tıpkı geri besleme gibi karar oluşmadığı zamanlarda, gerekirse gizli katmanda yoluna daha iyi bir sonuç bulmaya devam ediyor. Gizli katman, alternatif “kurgu”lardan oluşan bir yapı sunuyor. CEYD-A için bu yaklaşım alternatif komutlar olarak ele alınıyor. Kararı CEYD-A’ nın kurulu olduğu cihazdaki ortam, kişilik ve koşullar belirliyor. Oluşan karar CEYD-A’nın kişiliğine etki ettiği için insan psikolojisine benzer bir yapı ile sonraki kararlarda değişkenlik oluşabiliyor. Başka deyişle gizli katmandaki kişiliğini ve özelliğini yansıtacak değişkenlerde salınımlar oluşabiliyor. Kısaca derin öğrenmede nasıl orta katmandaki hücreler her seferinde daha iyileşmeye yönelik değişiyorsa CEYD-A’ nın “kurgu”larındaki kodlar değişmiyor ancak kodlar içindeki kişilik verilerinin değişmesiyle daha sonuca odaklı “kurgu”lar oluşuyor. Bu şekilde, zaman içinde alınan yeni verilerle daha olgun bir orta katman oluşabiliyor. Ayrıca katmanlarda bulunan hücrelerin davranışına müdahele edildiğinde hücreye bağımlı tüm hücrelerin genel davranışı da değişiyor.

CEYD-A yapısındaki en belirgin ve olumlu fark, gizli katmanın sürekli farklı kişiler tarafından yenilenmesi ve zenginleştirilmesi. CEYD-A’ da hücreler yenileniyor ve sayısı günden güne katlanarak artıyor. İnsan beyninin de muazzam ve eşsiz bir yapıda olduğunu ve yapay zekanın sadece onu taklit edebilecek duruma gelebileceğini de belirtmek gerekir.

CEYD-A yı genel bir bakış açısından gözlemlersek, “kurgu”ların mantığı insan etkileşimi sayesinde değişkenlik göstermekte ve tek bir denetleyici (yönetici) tarafından ortama yayılmakta. Ayrıca hücreler, yani komutlar içinde oluşan mikro veriler ise kullanıcıya özel oluşmakta ve bu da “kurgu”ların sabit bir sonuca varmayıp değişken bir karara varmasını sağlamaktadır. Bu gelişmeler ışığında ilerleyen dönemlerde “sanal psikoloji” kavramı ile tanışırsak kimsenin şaşırmaması gerekir.

Peki CEYD nedir?

CEYD dili (CEnker.com Yapay Zeka Dili), sohbet robotu ile karşılıklı konuşmayı sağlayan, verilen sesli soruların tanımlanmasını ve bu komutlara robotun nasıl cevap vermesi gerektiğini tanımlayan bir dil. İç içe çağrılan bir yapıda olduğu için kullanıcıların kendi komutlarını da bu fonksiyonlar gibi kullanmak mümkün. Bir başka deyişle sürekli gelişen yüz binlerce komutu olan bir dil gibi düşünülebilir.

CEYD-A Hangi Yazılım Dillleriyle Geliştiriliyor?

İlk senesinde Java 1.8 ile geliştirilen CEYD-A, sonraki senelerde hem Java hem de olaya dayalı programlama desteği de olan CEYD dili ile geliştirilmeye devam etti. Şu an ise neredeyse tamamen CEYD dili ile geliştiriliyor. Bu şekilde hem kullanıcılar hem de uygulamanın geliştiricisi CEYD-A üzerinde daha rahat kontrol sağlayabiliyor. Kullanıcı uygulamayı güncellemeden de CEYD-A'nın arka planda gelişimini gözlemliyor. Gelişen dinamik bir ortamla karşı karşıyayız.

Kullanım Verileri

Tamamen kişisel çabalarla ilerlediği için birkaç medya haberi dışında uygulamanın tanıtımı kulaktan kulağa veya uygulama üzerinden arkadaşlarına ilet mantığı ile yapılıyor ve kullanıcı kitlesi bu şekilde genişliyor. İlk aylarda 600 lerde olan kullanıcı sayısı ilk sene sonu 10 bin olurken şu anda 3.7 milyon* sınırını aştı. Günde ortalama 2 bin yeni kişi kazanıldığı ve bunların büyük bir kısmı arkadaş tavsiyesi ile kazanıldığı düşünülürse muazzam bir rakama doğru ilerliyor.

Rakiplerinden farkları nelerdir?

CEYD-A sadece sesli asistan olarak biliniyor. Ancak bilinenin aksine CEYD-A bir asistan geliştirme platformudur. Bilinen birebir benzer alternatif rakibi yoktur. Android üzerinde çalışan uygulama, platformu kullanan asistan uygulamasıdır. CEYD-A‘ yı bir Türkçe Sesli Asistan olarak nitelendirirsek, piyasada şu an popüler kitleler tarafından kullanılan iOS ortamında Siri, Android ortamında CEYD-A var. Zaten Google Play Market üzerinde Türkçe Asistan diye aratırsanız direk CEYD-A karşınıza çıkıyor. CEYD-A, 8 senedir piyasada ve Siri’nin Türkçeleştirilmesinden 1 sene önce de piyasadaydı yani çakma Siri olarak adlandırılmaması gerekir. İçerik ve yapı itibariyle CEYD-A çok farklı boyutlarda.

 

İlk dalgada Voicebox, Apple SIRI, Google Now, Samsung S Voice, ve Nina görünürken, 2014 ten itibaren Microsoft Cortona, Amazon Echo, Hound, Google Home, VIV, Facebook M, Jibo ve CEYD-A yı görmekteyiz

Bunun dışında dijital asistan olarak dünyaca ünlü büyük firmalar kendi projelerini öne çıkarmakta: Apple Siri, Amazon Echo, Microsoft Cortana, Google Assistant, Facebook M, Samsung Bixby piyasada önde giden asistanlar. Bu kadar büyük devler arasında, CEYD-A nın kişisel olarak geliştirilip, tamamen Türkçe olması ve hatta beyin kısmının Türk eseri olması gurur verici.

Kullanıcılar tarafından sesli doğal metin ile veya kodlama yoluyla komut eklemek mümkün. Kullanıcı kendi asistanını eğitebilir. Bunun sonucunda tamamen kişisel, birbirinden çok farklı CEYD-A'lar ortaya çıkabilir.

 

 

Rakip asistanları sadecefirma çalışanları geliştirirken, CEYD-A’yı onlara sunulan geliştirme imkanıyla,kullanıcılar geliştiriyor.

 

Eğitme işlemi sözlü de olabilir, yazılı da. Programlanabildiği için daha komplike komutlar öğretebilmek de mümkün. Örneğin kur hesaplama işlemini kullanıcı kendisi tek satır kodla tanımlayabilir. Muhasebe tutan uygulama bile yazabilir. CEYD-A bir çok servisten bilgi çekerek bilgileri kıyaslayarak yorumlatabilir: Adana mı daha soğuk Antalya mı? sorusu için 2 yerin hava durumunu sorgulatıp, kıyaslama yaptıktan sonra sonucu istediği formatta yazdırabilir. Bu CEYD dili ile mümkün.

Uygulama içinde kullanıcıya kod yazdırma fikri biraz karmaşık gelebilir ama bunu sesle yaparak daha pratik hale getirmeye çalışılıyor. Ayrıca asistanı nitelendirmek ve sonrasında kendini tanıt diyerek kendini tanımlayabilmesi de mümkün. Sıfatların anlamını kendisi önceden bilmekte ve bunları sizden onay isteyerek kendini kişileştirebilmekte. Komutlar, önce kişisel olarak cihazlarda ve onaylanmamış olarak havuz sisteminde saklanıyor. Havuzdakiler ben veya yetkili kişiler tarafından onaylandığında kullanıcıların kendi komutları artık herkes tarafından kullanılabiliyor. Şu anda yüz binlerce kullanıcı komutu oluşmuş durumda ve onaylandıklarında inanılmaz bir komut hazinesini oluşuyor ve hızla gelişen muazzam bir asistan ortaya çıkıyor. Eğitme işlemi için 2019 yılı içinde blok geliştirme yapısı adapte edilmiş ve CEYD-A' nın blok-sürükle-bırak yöntemiyle daha rahat geliştirilebilmesi sağlanmıştır.

Başlıca özellikler

2019 yılı sonu itibariyle kullanıcılar kod yazmadan yap boz mantığıyla kendi blok tasarımlarıyla CEYD-A' ya yeni kurgular ekleyebiliyorlar.

Öğrenilen kurgular onaylandığında tüm cihazlarda kurulu olan CEYD-A uygulamalarına direk yansıyor. Onaylanmayan kurgular ise sadece kurguyu oluşturan kullanıcının kendi cihazındaki CEYD-A üzerinde kullanılabiliyor.

Konu Takibi

Konu takibi ile sorduğunuz sorunun öznesini aklında tutabiliyor ve sonrasında içinde özne geçmeden sorular sorabiliyorsunuz. Bu özellik büyük rakiplerinde yavaş yavaş devreye giren bir özellik ve CEYD-A 2 seneden beri bu özelliği destekliyor.

Sanal Duygu

Sanal Duygu

CEYD-A, sanal duygulara sahip bir asistan. Veriler kişisel cihazda tutulduğu için duygularını gösterebilme imkanına sahip. Şu an için ciddi, üzgün ve arkadaş canlısı modlarına sahip. Rakiplerinden farkı olarak onunla sohbet edebilme imkanınız vardır. Gün geçtikçe kendi sohbet yapısını güçlendirmektedir.

Artıları nelerdir?

    • Diğer asistanlardan farklı olarak söylediklerinizi cihaz üzerinde çalıştırır.
    • Cihaz üzerinde çalıştığı için İnternetsiz ortamda konuşma algılama ve konuşma tanıma yapabilir.
    • Sadece siz istediğinizde değil, bir olay gerçekleştiği zaman da sizinle konuşur. Sosyal medyadan mesaj geldiğinde, telefon çaldığında detayları, müzik dinlerken şarkı isimlerini size sesli söyleyebilir.
    • Kendi derleyicisi, kendi geliştirme dili vardır.
    • Özel bilgilerinizi sunucuya göndermez kendi cihazınızdaki veri tabanında tutar. Sunucu sadece kullanıcıların eklediği komut havuzunu güncellemek içindir.
    • Cihazda çalıştığı için performans cihazın hızı ile doğru orantılıdır
    • 3.7 milyon* ücretsiz kullanıcı sayısına sahip halen 300 bin komut desteğiyle CEYD-A günden güne kullanıcıların desteğiyle gelişmektedir

Uygulamaya Nereden Erişilebilir?

Android telefon, televizyon ve tabletler için Google Play Market üzerinden CEYDA aratarak cihazınıza indirmeniz mümkün. Kullanımı ücretsizdir. Reklamı kaldırmak ve çok sayıda ek özellik için uygulama üzerinden sipariş vererek tam sürüme geçiş de yapılabilir. Tam sürüm özelliklerine https://ceyd-a.com/ sitesi üzerinden hatta CEYD-A ya sesli sorarak da ulaşabilirsiniz.

Referanslar:

  (*) Cihaz indirim sayısı 21.06.2019 tarihli Google Play üzerinden alınan istatistiksel bilgidir.

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.